چالش های سلامت در ماه محرم

آماده سازی و طبخ غذاهای نذری در مناسبت های مختلف، به ویژه در ماه سوگواری سالار شهیدان امری همگانی است که در میان عموم هموطنان حتی اقلیت های مذهبی رواج گسترده ای دارد و می بایست با دقت خاصی ملزومات آن فراهم شود تا مشکلی سلامت عزاداران حسینی را به مخاطره نیندازد.

دقت در انتخاب مواد غذایی، شرایط بهداشتی محلی که در آن غذا طبخ می شود، ابزار و وسایل و همچنین رعایت بهداشت فردی دست اندرکاران تهیه غذا، اهمیت فراوانی دارد و از بروز مشکلات و عارضه های بهداشتی تا حد زیادی پیشگیری می کند.

 هر سال در ماه محرم مسمومیت با مواد غذایی افزایش می یابد. عمده دلیل بروز این عارضه سهل انگاری در نگهداری صحیح مواد غذایی یا عدم رعایت نکات بهداشتی و بسته بندی است که موجب می شود فرآورده قبل از مصرف به باکتری های مضر آلوده شده و سبب مسمومیت مصرف کنندگان شود.

بیشتر مشکلات غذایی ناشی از ذبح دام در مقابل اماکن و مسیر حرکت اجتماعات عزاداری است. این اقدام علاوه بر ایجاد آلودگی زیست محیطی خطراتی از جمله شیوع تب کریمه کنگو را به دنبال دارد و ضروری است برای پیشگیری از آن دام مورد نیاز در کشتارگاه های تحت نظارت شبکه های دامپزشکی ذبح و با وسایل نقلیه مجهز به سردخانه بهداشتی تا محل مصرف حمل شود.

 مسمومیت با شیر را جدی بگیرید

یکی دیگر از عارضه های شایع در این ماه، مسمومیت با شیر است که به سادگی می توان از بروز آن پیشگیری کرد. شیر ماده لبنی بسیار حساسی است و در برابر آلودگی های میکروبی و باکتریایی آسیب پذیری بالایی دارد. از این رو به دلیل بالا بودن دمای هوا در بیشتر نقاط کشور به ویژه مناطق گرمسیری می بایست از توزیع شیر در ایستگاه های صلواتی اجتناب شود.

شیر مصرفی باید پاستوریزه باشد و از محل های معتبر خریداری و پیش از مصرف به مدت ۲۰دقیقه جوشانده شود. خرید و توزیع شیر فله به دلیل احتمال وجود میکرو ارگانیسم های آلوده اکیداً توصیه نمی شود چرا که سلامت مصرف کنندگان را به مخاطره می اندازد.

 پخت غذاهای چرب را فراموش کنید

فرایند تولید غذای نذری از مرحله تامین مواد اولیه تا انتهای پخت بسیار حائز اهمیت است و رعایت نکات بهداشتی در تمام این مراحل سلامت عزاداران را تضمین می کند.نخستین قدم برای ارتقاء سلامت عزاداران حسینی استفاده از مواد اولیه مرغوب و بهداشتی است. به خادمین مساجد، تکایا و حسینه ها توصیه می شود، تا حد امکان مصرف گوشت قرمز، نمک، روغن های جامد و نیمه جامد، نوشابه و آبمیوه های صنعتی را کاهش دهند و با این کار از تعداد مبتلایان به فشارخون بالا، قند خون، چاقی و مشکلات گوارشی کم کنند.

چه ظرفی برای غذای نذری مناسب است

یکی دیگر از موضوعات مورد بحث، ظروف یکبار مصرف پلاستیکی است که اغلب برای توزیع نذروات به ویژه غذا و نوشیدنی های گرم استفاده می شوند. بکارگیری ظروف یکبار مصرف به دلایل بهداشتی و اقتصادی توصیه می شود به شرط آنکه متناسب با ماده غذایی انتخاب شوند. متاسفانه در سالهای اخیر از ظروف ارزان قیمت استقبال شده است در صورتی که بسیاری از آنها با معیارهای مورد تایید سازمان غذا و دارو همچنین پژوهشگاه مواد و پلیمر ایران مغایرت دارند ولی به سبب پایین بودن قیمت در حجم های بسیار زیاد فروخته می شوند.

عمده نذورات غذایی ماه محرم فرآورده های گرم خوراکی است که می بایست در ظروف سازگار با حرارت توزیع شوند. ظرف های پلی استایرنی موجود در بازار فقط برای مواد غذایی با دمای معمولی کاربرد دارند و نمی‌توان از آنها برای نوشیدنی‌های داغ نظیر چای و مواد غذایی با حرارت زیاد استفاده کرد. ظروف فوم دار نیز برای مواد غذایی چرب با محدوده دمای ۵۰ تا ۶۵درجه سانتیگراد و بالاتر از آن توصیه نمی شود زیرا ممکن است در برخی مصرف کنندگان حساسیت های گوارشی ایجاد کند. محصولات یکبار مصرف غذایی متناسب با نوع ماده، دمای اولیه و مدت نگهداری طبقه بندی می شوند؛ نتایج بررسی های علمی و فنی نشان می دهد ظروف یکبار مصرف گیاهی و آلومینیومی باوجود قیمت بیشتر سازگاری بهتری با خوراکی های گرم دارند و پس از استفاده، ساده تر از ظروف تمام پلیمری بازیافت می شوند.